سنجش بینایی | ۰ تا ۱۰۰ تست بینایی سنجی + تست آنلاین در منزل

آیا واقعاً بینایی شما همان‌قدر که فکر می‌کنید واضح است؟

آخرین باری که بینایی‌تان را سنجیدید کی بوده؟
خیلی از افراد فکر می‌کنند «چشم‌هام سالمه!» اما تا زمانی که یک تست بینایی سنجی ساده انجام ندهند، متوجه کاهش تدریجی وضوح دید نمی‌شوند. گاهی چشم آن‌قدر آرام ضعیف می‌شود که مغز این افت را جبران می‌کند و شما اصلاً متوجه نمی‌شوید.

در این مقاله
علاوه بر تست‌های کلینیکی، می‌توانید تست بینایی سنجی E آنلاین در منزل انجام دهید و در چند دقیقه بفهمید وضعیت چشم‌تان چطور است.همچنین از ۰ تا ۱۰۰ سنجش بینایی را بررسی می‌کنیم:
از تعریف تست، تفسیر نتایج، روش انجام تست آنلاین، تا تست بینایی مخصوص دوربینی و نشانه‌های هشداردهنده‌ای که نباید نادیده بگیرید.

تست بینایی سنجی چیست؟ (مفهوم پایه اما حیاتی)

تست بینایی سنجی (Visual Acuity Test) میزان وضوح دید شما را اندازه‌گیری می‌کند و مشخص می‌کند که چقدر خوب می‌توانید حروف و جزئیات را در فاصله مشخص ببینید.

این تست چه چیزهایی را مشخص می‌کند؟

• میزان وضوح دید در فاصله دور

• وجود احتمالی نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم

• نیاز یا عدم نیاز به عینک

• یکسان بودن یا نبودن قدرت دید دو چشم

• تغییرات دید نسبت به گذشته

انواع روش‌های سنجش بینایی (Professional Vision Assessment Methods)

۱. تست حدت بینایی (Visual Acuity)

• کاربرد: استانداردترین روش برای سنجش وضوح دید. معمولاً با چارت اسنلن انجام می‌شود.
• روش: فرد باید کوچک‌ترین حروف یا نمادها را در فاصله مشخص بخواند.
• منابع: Cleveland Clinic, MedlinePlus, American Academy of Ophthalmology

۲. رتینوسکوپی (Retinoscopy)

• کاربرد: تعیین عیوب انکساری (نزدیک‌بینی، دوربینی، آستیگماتیسم).
• روش: پزشک نور را به شبکیه می‌تاباند و بازتاب آن را با تغییر لنزها بررسی می‌کند.
• مزیت: مناسب کودکان یا افراد غیرهمکار چون نیاز به پاسخ بیمار ندارد.
• منابع: Cleveland Clinic, AAPOS, Vivue

۳. اتورفرکتومتر (Autorefractor)

• کاربرد: اندازه‌گیری دقیق شماره چشم به‌صورت خودکار.
• روش: بیمار روی دستگاه نگاه می‌کند؛ دستگاه بازتاب نور از شبکیه را تحلیل کرده و شماره چشم را محاسبه می‌کند.
• مزیت: سریع، دقیق و مناسب برای کودکان یا افراد خاص.
• منابع: Vision Arts Eye Care, Elevated Eye Docs, DoveMed

۴. تست میدان دید (Visual Field Test)

• کاربرد: بررسی بینایی محیطی و تشخیص بیماری‌های عصب بینایی مثل گلوکوم.
• روش: بیمار به نقطه مرکزی نگاه می‌کند و باید نقاط نورانی محیطی را گزارش دهد.
• مزیت: تشخیص زودهنگام نابینایی‌های محیطی.
• منابع: MedicineNet, AAO, WebMD

۵. تست فشار چشم (Tonometry)

• کاربرد: اندازه‌گیری فشار داخل چشم (IOP) برای غربالگری آب‌سیاه.
• روش: روش‌های مختلف دارد؛ از تماس مستقیم با قرنیه تا روش‌های بدون تماس (پاف هوا).
• مزیت: سریع و بدون درد، حیاتی برای تشخیص گلوکوم.
• منابع: Cleveland Clinic, MedlinePlus, WebMD

۶. تست دید رنگ (Color Vision Test – Ishihara)

• کاربرد: تشخیص کوررنگی.
• روش: استفاده از صفحات رنگی (Ishihara plates) که شامل اعداد یا اشکال مخفی در میان نقاط رنگی هستند.
• مزیت: ساده، سریع و رایج‌ترین روش برای بررسی دید رنگ.
• منابع: MedlinePlus, EyeCharts.org, AAO

اعداد معروف تست بینایی مثل ۶/۶ یا ۲۰/۲۰ یعنی چه؟

• ۶/۶ یا ۲۰/۲۰ → دید کاملاً نرمال

• ۶/۹ → دید کمی ضعیف

• ۶/۱۲ → معمولاً نیاز به عینک یا بررسی

• ۶/۱۸ یا پایین‌تر → افت قابل توجه و نیاز به ارزیابی متخصص

این اعداد پایه تفسیر تست بینایی سنجی هستند که در بخش بعدی کامل‌تر بررسی می‌کنیم.

تفسیر تست بینایی سنجی — از روی این اعداد چه چیزهایی را می توان فهمید؟

نمره چشم در واقع عددی است که وضعیت بینایی یا میزان عیوب انکساری چشم را نشان می‌دهد. این عدد می‌تواند به صورت دیوپتر (±) در نسخه‌ی عینک یا لنز نوشته شود که بیانگر شدت نزدیک‌بینی یا دوربینی است، یا به شکل سطح بینایی (مثلاً ۳/۱۰ یا ۰.۳) در جدول بینایی‌سنجی ثبت شود که نشان‌دهنده درصد دید نسبت به حالت طبیعی است. بنابراین وقتی می‌پرسیم «نمره چشم ۳ یعنی چه»، باید توجه کنیم که آیا منظور قدرت عدسی اصلاحی است یا سطح بینایی واقعی فرد؛ هر کدام معنای متفاوتی دارند و تنها با تفسیر درست توسط چشم‌پزشک می‌توان تصمیم گرفت که فرد نیاز به عینک، لنز یا درمان دیگری دارد.

۱) دید نرمال

اگر نتیجه ۶/۶ یا ۲۰/۲۰ باشد، چشم‌ها وضوح طبیعی دارند.

۲) افت خفیف

دید ۶/۹ نشان‌دهنده افت ملایم است و ممکن است به عینک ضعیف نیاز باشد.

۳) افت متوسط

دید ۶/۱۲ معمولاً نیاز به اصلاح دارد—چه با عینک، چه لنز.

۴) افت شدید

دید ۶/۱۸ تا ۶/۶۰ احتمال وجود خطاهای انکساری قوی یا مشکلات چشمی را نشان می‌دهد.

۵) یکسان نبودن دید دو چشم

اگر یک چشم مثلاً ۶/۶ و دیگری ۶/۱۸ باشد:

• ممکن است آستیگماتیسم در یک چشم شدیدتر باشد

• احتمال تنبلی چشم (در سنین پایین)

• احتمال مشکلات قرنیه یا شبکیه

۶) نقش عینک در تفسیر

• اگر با عینک دید شما به ۶/۶ نزدیک شد → مشکل انکساری است

• اگر با عینک هم اصلاح نشود → احتمال بیماری‌های چشمی وجود دارد

تست بینایی سنجی E آنلاین در منزل — چگونه در خانه تست بینایی آنلاین انجام دهیم؟

۱. فضای مناسب انتخاب کنید

• نور محیط نباید خیلی زیاد یا خیلی کم باشد.

• صفحه نمایش تمیز و بدون بازتاب نور باشد.

۲. فاصله استاندارد را تنظیم کنید

• با موبایل: ۱.۵ متر

• با لپ‌تاپ: ۳ متر

۳. یک چشم را بپوشانید

• بدون فشار، بدون حرکت

• تست را برای هر چشم جدا انجام دهید.

۴. از بالا به پایین چارت را بررسی کنید

• حتماً صدای خود را ضبط کنید یا جهت E را روی کاغذ بنویسید.

۵. نتیجه را تفسیر کنید

بخش تفسیر کامل در ادامه آمده است.

آموزش مرحله‌به‌مرحله تست بینایی سنجی با جدول E (Snellen E-Chart)

۱. جدول E را روی صفحه تمام‌صفحه باز کنید

• روشنایی صفحه روی ۱۰۰٪

• بدون زوم و کشیدگی

۲. فاصله استاندارد

• موبایل: ۱.۵ متر

• لپ‌تاپ: ۳ متر

۳. یک چشم را بپوشانید

• چشم راست → تست

• چشم چپ → تست

۴. جهت حرف E را مشخص کنید

حروف E در ۴ جهت قرار دارند: بالا، پایین، چپ، راست.

قانون استاندارد:
اگر حداقل ۳ از ۵ حرف یک ردیف را درست بگویید → آن ردیف قابل قبول است.

۵. تفسیر نتیجه

اگر کنار ردیف‌ها اعدادی مثل ۱۰/۱۰، ۱۰/۲۰ یا ۱۰/۴۰ نوشته شده:

• ۱۰/۱۰ = دید سالم

• ۱۰/۱۲ یا ۱۰/۱۵ = ممکن است نیاز به اصلاح بینایی داشته باشید

• ۱۰/۲۰ = نزدیک‌بینی خفیف

• ۱۰/۴۰ = ضعف متوسط یا شدید

تست بینایی دوربینی آنلاین (Online Hyperopia Test)

دوربینی یکی از شایع‌ترین مشکلات است، مخصوصاً برای کاربران موبایل.

نشانه‌هایی که تست آنلاین بررسی می‌کند:

• تاری دید هنگام نگاه به نزدیک

• نیاز به دور نگه‌داشتن گوشی

• خستگی چشم

• سردرد پیشانی

• چشم‌درد هنگام مطالعه

چگونه تست دوربینی آنلاین انجام دهیم؟

1. جدول E را از فاصله ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر نگاه کنید.

2. اگر ردیف‌های کوچک تار هستند

3. اما همان‌ها در فاصله ۱.۵ متر واضح‌تر دیده می‌شوند
   → احتمال دوربینی وجود دارد.

محدودیت:

این تست شماره دقیق عینک نمی‌دهد؛ فقط تشخیص اولیه است.

با این تست‌ها چه چیزهایی را می‌توان فهمید؟

• افت جزئی یا متوسط بینایی

• تغییرات نسبت به گذشته

• نیاز احتمالی به عینک

• مقایسه دید هر چشم

اما این تست‌ها چه چیزهایی را نمی‌توانند تشخیص دهند؟

• بیماری‌های شبکیه (مثل رتینوپاتی)

• گلوکوم (آب‌سیاه)

• آسیب عصب بینایی

• التهابات داخل چشمی

این‌ها فقط با معاینه تخصصی قابل تشخیص‌اند.

تست بینایی سنجی E آنلاین مناسب چه کسانی است؟

• افراد مشکوک به تغییر شماره چشم

• والدینی که می‌خواهند دید کودک را بررسی کنند

• کسانی که قبل از مراجعه به پزشک می‌خواهند وضعیت را بسنجند

• افرادی که چشم‌شان خسته می‌شود و می‌خواهند دلیلش را بفهمند

❗ چه زمانی نباید به تست آنلاین اکتفا کرد؟

در صورت وجود علائم زیر حتماً باید به چشم‌پزشک مراجعه کنید:

• تاری ناگهانی دید

• دیدن فلاش‌های نور

• دیدن لکه‌های شناور زیاد

• دو بینی

• درد یا قرمزی شدید

• افت میدان دید (مثلاً کنار چشم تار شود)

• تاری دید همراه با سردرد یا تهوع

این‌ها ممکن است نشانه مشکلات جدی مثل پارگی شبکیه، آب‌سیاه یا التهاب چشمی باشند.

چه کسانی باید سنجش بینایی را منظم انجام دهند؟

• زیر ۱۸ سال: هر ۶ ماه یکبار

• ۱۸ تا ۴۰ سال: سالی یکبار

• بالای ۴۰ سال: هر ۶ تا ۱۲ ماه

• دیابتی‌ها: هر سال

• افراد با سابقه خانوادگی گلوکوم یا مشکلات شبکیه: سالی یکبار

• کارمندان کامپیوتر: هر ۱ سال یکبار

چرا تست بینایی سالانه ضروری است؟

طبق منابع معتبر چشم‌پزشکی مثل Medical News Today و AAO:

• ۴۰٪ مشکلات چشمی بدون علامت هستند

• ضعف بینایی درمان‌نشده باعث سردرد، سرگیجه و کاهش تمرکز می‌شود

• تشخیص زودهنگام مانع پیشرفت بیماری‌های شبکیه و گلوکوم می‌شود

جمع‌بندی

در این مقاله از ۰ تا ۱۰۰ سنجش بینایی را بررسی کردیم:

✔ تست بینایی سنجی چیست و چرا مهم است
✔ معنای اعداد ۶/۶ تا ۶/۶۰
✔ روش تفسیر تست بینایی سنجی
✔ چگونه تست بینایی سنجی آنلاین در منزل را دقیق انجام دهیم
✔ تست بینایی دوربینی آنلاین 
✔ چه زمانی نتایج آنلاین قابل اعتماد نیست
✔ چه علائمی نیاز به مراجعه فوری دارند
✔ چه کسانی باید منظم تست بدهند

حالا می‌دانید چه زمانی می‌توان با تست آنلاین وضعیت چشم را ارزیابی کرد، چه زمانی باید به متخصص مراجعه کرد و چگونه نتایج را تفسیر کنید.

سؤالات متداول

۱. تست بینایی سنجی آنلاین چقدر دقیق است؟

تست آنلاین برای غربالگری اولیه دقیق و قابل اعتماد است؛ یعنی می‌تواند به شما نشان دهد آیا احتمال نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگمات وجود دارد.
اما شماره دقیق عینک یا مشکلات تخصصی شبکیه فقط با دستگاه‌های کلینیکی قابل اندازه‌گیری است.
بنابراین تست آنلاین خوب است، اما جای معاینه چشم‌پزشک را نمی‌گیرد.

۲. تست بینایی با جدول E بهتر است یا چارت اسنلن معمولی؟

اگر به خواندن انگلیسی مسلط هستید، چارت اسنلن استاندارد مناسب‌تر است.
اما اگر:

• کودک هستید

• سواد خواندن ندارید

• یا راحت‌تر هستید جهت‌ها را بگویید

جدول E گزینه ایده‌آل و بسیار دقیق‌تری برای شماست.
هر دو روش معتبر و استاندارد جهانی هستند.

۳. از چه فاصله‌ای باید تست بینایی را انجام بدهم؟

به‌طور استاندارد:

• موبایل: ۱.۵ متر

• لپ‌تاپ/مانیتور: ۳ متر

• چارت‌های مخصوص فاصله کوتاه (۱ متر) نیز برای فضاهای کوچک طراحی شده‌اند.

اگر فاصله اشتباه باشد، نتیجه تست قابل اطمینان نیست.

۴. اگر در تست بینایی فقط ردیف‌های درشت را می‌بینم چه مشکلی دارم؟

این حالت معمولاً به معنی نزدیک‌بینی (میوپی) است.
یعنی از فاصله نزدیک خوب می‌بینید اما از دور سایه، تار یا محو می‌شود.
افراد نزدیک‌بین معمولاً در:

• رانندگی

• تماشای تلویزیون

• خواندن تابلوها

مشکل پیدا می‌کنند.
در این شرایط بهتر است معاینه تخصصی انجام دهید.

۵. هر چند وقت یکبار باید تست بینایی‌سنجی انجام دهم؟

• افراد عادی: سالی یک‌بار

• کودکان: هر ۶ ماه

• افراد بالای ۴۰ سال: هر ۶ تا ۱۲ ماه

• افراد دیابتی یا با سابقه خانوادگی مشکلات شبکیه: هر ۶ ماه یا طبق نظر پزشک

تشخیص زودهنگام، از بسیاری بیماری‌ها جلوگیری می‌کند.